آیا عرق نعنا برای زخم معده ضرر دارد؟

عرق نعناع برای زخم معده خوبه؟ زخم معده یکی از شایع‌ترین مشکلات گوارشی است که بسیاری از افراد با آن درگیر هستند.

سوزش معده، درد بعد از غذا، نفخ، حالت تهوع و تلخی دهان از رایج‌ترین علائم این مشکل محسوب می‌شود.

در سال‌های اخیر، استفاده از داروها و عرقیات گیاهی برای کنترل زخم معده بسیار افزایش پیدا کرده و یکی از پرطرفدارترین این درمان‌های طبیعی، عرق نعنا ممتاز است.

اما سؤال مهمی که ذهن اکثر افراد را درگیر می‌کند این است که عرق نعناع برای زخم معده خوبه؟ یا اینکه عرق نعنا برای زخم معده ضرر دارد؟

در این مطلب، با یک بررسی کامل و علمی، به این موضوع می‌پردازیم و تمام نکاتی را که باید درباره مصرف عرق نعناع در زمان زخم معده بدانید توضیح می‌دهیم تا انتخاب درستی داشته باشید.

خواص کلی نعناع برای دستگاه گوارش

نعناع از قدیم‌الایام یکی از بهترین گیاهان برای بهبود مشکلات گوارشی بوده است.

برگ‌های نعناع حاوی ترکیبات فعالی مثل منتول، کاروتنوئیدها، فلاونوئیدها، تانن‌ها و انواع آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که هرکدام نقش مهمی در بهبود عملکرد دستگاه گوارش دارند.

برخی از مهم‌ترین خواص شناخته‌شده نعناع به شرح زیر هستند.

• آرام‌بخش و ضد اسپاسم عضلات شکم.
• تقویت‌کننده هضم.
• کاهش‌دهنده نفخ.
• رفع‌کننده گازهای اضافی معده.
• بهبود عملکرد روده‌ها.
• کمک به کاهش تهوع.

به همین دلیل بود که طب سنتی ایرانی توصیه می‌کرد افراد بعد از غذا مقداری عرق نعناع مصرف کنند تا غذا راحت‌تر هضم شود و معده سنگین نشود.

اما سؤال اصلی ما هنوز پابرجاست: آیا زخم معده هم با نعناع بهتر می‌شود؟

عرق نعناع برای زخم معده خوب است؟

پاسخ کوتاه و کاربردی این است عرق نعناع می‌تواند برای برخی از افراد مبتلا به زخم معده مفید باشد، اما برای بعضی دیگر ممکن است باعث افزایش علائم شود.

در واقع تأثیر عرق نعناع بسته به نوع زخم، شدت آن، میزان ترشح اسید معده، عادات غذایی و حتی «طبع فرد» متفاوت است.

چگونه عرق نعناع می‌تواند به زخم معده کمک کند؟

زخم معده معمولاً با انقباضات دردناک همراه است.

عرق نعناع می‌تواند این اسپاسم‌ها را کم کند و درد را کاهش دهد.

افرادی که زخم معده دارند معمولاً دچار نفخ زیاد می‌شوند. نعناع این حالت را کم می‌کند.

منتول موجود در نعناع یک ترکیب آرام‌بخش طبیعی است و می‌تواند معده را آرام کند.

در مواردی که زخم معده خفیف باشد، هضم بهتر غذا از فشار زیاد روی معده جلوگیری می‌کند و می‌تواند به کاهش درد کمک کند.

اما نکته مهم این است که اگر زخم معده همراه با رفلاکس یا بازگشت اسید باشد، ممکن است عرق نعناع باعث تشدید علائم شود.

پس آیا عرق نعناع برای زخم معده ضرر دارد؟ در برخی از شرایط، بله.

مصرف عرق نعناع برای برخی افراد می‌تواند مناسب نباشد.

مهم‌ترین مواردی که عرق نعناع برای زخم معده مضر است به شرح زیر می‌باشد.

افرادی که رفلاکس معده دارند

عرق نعناع عضلات دریچه ورودی معده (LES) را شل می‌کند.

این عضله باید محکم باشد تا اسید معده وارد مری نشود.

وقتی این عضله شل شود اسید بالا می‌آید، سوزش شدید معده ایجاد می‌شود و  زخم‌های ناحیه مری تشدید می‌شوند.

اگر زخم معده شما همراه با رفلاکس است، مصرف نعناع ممکن است ضرر داشته باشد.

مصرف بیش از حد

حتی اگر بدنتان با نعناع مشکلی نداشته باشد، مصرف زیاد آن می‌تواند باعث تحریک معده شود.

هر ماده گیاهی، اگر زیاد مصرف شود، اثر معکوس می‌گذارد.

پس بالاخره عرق نعناع برای زخم معده خوبه یا نه؟

پاسخ نهایی به این شکل است عرق نعناع برای افرادی که زخم معده خفیف دارند و رفلاکس شدید ندارند، مفید است.

اما برای افرادی که زخم معده همراه با سوزش شدید، رفلاکس اسیدی یا التهاب بالاست، بهتر است با احتیاط مصرف شود یا نخورند.

اگر بخواهیم ساده‌تر بگوییم اگر بیشتر از درد، سوزش دارید نعناع مناسب نیست اما اگر بیشتر از سوزش، درد و اسپاسم دارید نعناع می‌تواند کمک کند.

افراد با معده بسیار حساس

معده برخی افراد به‌صورت ذاتی تحریک‌پذیر است.

نعناع با اینکه آرام‌بخش است، اما در برخی افراد تحریک ایجاد می‌کند و باعث افزایش سوزش، کمی دل‌پیچه و  احساس گرما یا التهاب در معده می‌شود.

عرق نعناع چطور روی زخم معده تأثیر مثبت می‌گذارد؟

در زخم‌هایی که بیشتر منشأ عصبی و اسپاسمی دارند، نعناع نقش پررنگ‌تری دارد.

افرادی که به علت استرس زیاد یا رژیم غذایی نامنظم دچار زخم معده شده‌اند، با مصرف عرق نعناع احساس بهتری تجربه می‌کنند.

مزایای احتمالی مصرف عرق نعناع برای این افراد شامل کاهش دردهای تیرکشنده معده، بهبود هضم غذا و جلوگیری از فشاری که می‌تواند زخم را بدتر کند، کاهش نفخ معده و جلوگیری از ورم معده و آرام کردن اضطراب و استرس که یکی از دلایل تشدید زخم معده است.

نحوه درست مصرف عرق نعناع برای افراد مبتلا به زخم معده

اگر می‌خواهید از عرق نعناع برای زخم معده استفاده کنید، بهتر است به روش زیر عمل کنید تا کمترین احتمال تحریک معده وجود داشته باشد.

عرق نعناع را هرگز خالص مصرف نکنید.

یک قاشق غذاخوری عرق نعناع را در یک لیوان آب ولرم بریزید و مصرف کنید.

این ترکیب ملایم‌تر است و معده را اذیت نمی‌کند.

بهترین زمان مصرف برای افرادی که زخم معده دارند، ۳۰ دقیقه بعد از غذا یا بین وعده‌های غذایی است.

مصرف قبل از غذا ممکن است اسید معده را تحریک کند.

بزرگسالان بهتر است ۲ تا ۳ بار در روز، هر بار یک قاشق غذاخوری عرق نعناع + یک لیوان آب مصرف کنند.

بیشتر از این مقدار ممکن است اثر برعکس داشته باشد.

عرق نعناع و تأثیر آن بر سوزش معده و رفلاکس

یکی از دلایلی که بسیاری فکر می‌کنند نعناع برای زخم معده مضر است، این است که آن را با رفلاکس اشتباه می‌گیرند.

در رفلاکس، دریچه بالای معده شل می‌شود و اسید به سمت مری بازمی‌گردد.

نعناع این روند را تشدید می‌کند. به همین دلیل است که بعضی افراد بعد از خوردن عرق نعناع سوزش بیشتری حس می‌کنند و بعضی دیگر احساس آرامش و سبکی دارند.

این موضوع به سیستم گوارشی هر فرد بستگی دارد.

تفاوت زخم معده اسیدی و عصبی در مصرف عرق نعناع

باید گفت زخم معده به دو نوع تقسیم می‌شود.

زخم معده اسیدی که این زخم‌ها به علت افزایش زیاد اسید معده ایجاد می‌شوند.

نشانه‌ها

• سوزش.
• تلخی دهان.
• رفلاکس.
• التهاب شدید.
• آروغ‌های اسیدی.

در این نوع زخم نعناع معمولاً مناسب نیست.

زخم معده عصبی که به دلیل استرس، اضطراب یا اسپاسم عضلات معده ایجاد می‌شود.

نشانه‌ها

• درد.
• تیرکشیدن معده.
• دل‌پیچه.
• نفخ زیاد.
• مشکل در هضم.

در این نوع زخم عرق نعناع می‌تواند بسیار مفید باشد.

مصرف عرق نعناع برای زخم معده در طب سنتی

در طب سنتی ایرانی، نعناع یک گیاه گرم و خشک است.

این یعنی می‌تواند رطوبت اضافی معده را کاهش دهد و معده سرد و رطوبتی را تقویت کند.

زخم معده در طب سنتی معمولاً به دو شکل معرفی می‌شود.

برای زخم سرد و رطوبتی نعناع مفید است اما نعناع ممکن است در زخم گرم و خشک باعث تحریک شود.

این موضوع نیز به تفاوت طبع افراد برمی‌گردد.

چه کسانی باید عرق نعناع را با احتیاط مصرف کنند؟

• کسانی که رفلاکس شدید دارند.
• افراد با زخم اثنی‌عشر.
• کسانی که معده بیش‌فعال و اسیدی دارند.
• زنان باردار (مقدار زیاد مناسب نیست).
• افرادی که داروهای خاص معده مصرف می‌کنند.

جایگزین‌های مناسب عرق نعناع برای زخم معده شدید

اگر با خوردن عرق نعناع دچار سوزش می‌شوید، می‌توانید از گزینه‌های ملایم‌تر استفاده کنید.

• عرق بابونه: ضدالتهاب قوی و مناسب برای زخم‌های اسیدی.
• بیدمشک: آرام‌کننده اعصاب و مناسب برای زخم‌های عصبی.
• عرق کاسنی: کاهش‌دهنده التهاب کبد و معده.
• ژل آلوئه‌ورا خوراکی: ترمیم‌کننده بافت معده.
• دم‌نوش به‌لیمو: آرام‌بخش و ضد اسپاسم.

عرق نعناع برای اسید معده زیاد مناسب است؟

خیر، اگر اسید معده خیلی زیاد باشد و همراه با سوزش باشد، عرق نعناع می‌تواند علائم را بدتر کند.

اما برای گاز معده و نفخ زیاد بسیار مؤثر است.

آیا عرق نعناع برای تهوع مفید است؟

بله، منتول موجود در نعناع باعث کاهش تهوع و سرگیجه می‌شود.

افرادی که زخم معده همراه با تهوع دارند می‌توانند با مقدار کم نعناع احساس بهتری داشته باشند.

عرق نعناع برای کودکان با مشکلات معده

برای کودکان زیر ۶ سال بهتر است با مقدار بسیار کم و رقیق استفاده شود.

اما برای کودکان بالای ۶ سال نصف قاشق عرق نعناع + یک لیوان آب مناسب است.

اگر کودک رفلاکس دارد، بهتر است مصرف نشود.

چرا بعضی‌ها با نعناع حالشان بدتر می‌شود؟

در بازخوردهای افراد یک موضوع مشترک دیده می‌شود.

کسانی که درد دارند، حالشان با نعناع بهتر می‌شود اما کسانی که سوزش دارند، حالشان بدتر می‌شود.

این تفاوت به نوع زخم و اسید معده برمی‌گردد.

جمع‌بندی

در پایان، می‌توانیم نتیجه‌گیری کنیم که بله، عرق نعناع برای برخی افراد مبتلا به زخم معده بسیار مفید است.

اما برای بعضی افراد می‌تواند علائم را تشدید کند، مخصوصاً اگر سوزش معده زیاد باشد.

اگر نوع زخم شما بیشتر دردناک و اسپاسمی باشد عرق نعناع کمک می‌کند اما اگر نوع زخم همراه با سوزش، رفلاکس و اسید زیاد باشد، عرق نعناع مناسب نیست.

بهترین روش مصرف هم کم، رقیق‌شده و بعد از غذا است.